Nét văn hóa truyền thống của lễ hội Cổ Loa

“Bỏ con bỏ cháu, không bỏ hội mùng 6 tháng giêng” là câu cửa miệng của người dân Cổ Loa nói riêng và người dân huyện Đông Anh nói chung khi nhắc về lễ hội Cổ Loa. Lễ hội Cổ Loa ở Xã Cổ Loa, huyện Đông Anh, ngoại thành Hà Nội không chỉ là dịp để nhân dân tưởng nhớ về đức vua An Dương vương hay hoài niệm về chuyện tình Mỵ Châu Trọng Thủy với sự cảnh giác cao độ trước kẻ thù Phương bắc mà còn là lễ hội văn hóa đặc sắc với nhiều hoạt động vui chơi thú vị cho mọi người thư giãn sau một năm làm việc vất vả.

Lễ hội Cổ Loa có sự tham gia của 8 xã trong huyện Đông Anh – người làng vẫn gọi là BÁT XÃ LOA THÀNH bao gồm xã Cổ Loa, xã Ngoại Sát, xã Văn Thượng, thôn Mạch Tràng, Thôn Cầu Cả, Thôn Đài Bi, Thôn Thư Cưu, làng Sẵn Giã. Sở dĩ có bát xã Loa thành là vì dân của 8 xã xưa kia chính là những người đóng góp công sức hay buộc phải di dời nhà cửa ra ngoài khu vực Thành cổ xưa để triều đình có thể xây dựng lên Thành Ốc lịch sử.

Lễ hội bắt đầu vào sáng mùng 6 tháng giêng hàng năm, khi đó làng sẽ tổ chức lễ rước văn tế từ nhà vị tiên chỉ đến đền để tế thần. Theo lệ làng xưa nay, văn tế soạn thảo phải được đặt lên giá và khi 12 ông trưởng xóm đến đầy đủ sẽ bắt đầu sửa lễ. Mở đầu là hình ảnh 5 lá cờ ngũ hành, tiếp theo đến phường bát âm giá văn tế và nối tiếp có quan viên trong làng cùng các vị kỳ mục theo sau.

Mặc dù là lễ hội tổ chức hàng năm, nhưng không vì đó mà các công đoạn bị lược bỏ dần theo năm tháng. Mọi công đoạn đều được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, kể từ khâu trang trí, đặt dựng lễ vật cho tới phần lễ, phần hội đều được chuẩn bị trang nghiêm.

Phần trang trí và đặt dựng lễ vật

Di chuyển từ ngoài vào cổng đền, du khách sẽ thấy sát cửa đền là đôi ngựa bạch, ngựa hồng đầy đủ yên cương sặc sỡ ở hai bên. Phía ngoài là bát bưu và đồ lễ bộ, khu vực giữa sân tập hợp kiệu của 12 xóm. Trước cửa đền là hương án lớn bày đủ bộ ngũ sự bằng đồng, các lễ vật và hộp kính đựng đôi hia màu vàng.
Ngoài ra còn có một hương án nhỏ, phía trên bày chiếc đỉnh, đôi hạc đồng, chiếc nỏ sơn son thếp vàng, một thanh kiếm và bó tên. Sau tiếng trống lệnh, Bát xã theo thứ tự tiến vào cung vua, đầu tiên là làng Hà Vĩ và theo sau là hội đồng Bát xã Loa thành lần lượt tiến lễ bằng oản phẩm dâng Vua.

Phần lễ

Đây được xem là phần quan trọng nhất của lễ hội. Phần này bắt đầu bằng nghi thức tế lễ. Nghi thức kéo dài tới quá giờ Ngọ, trong lúc kỳ mục, quan viên làm lễ tế trước bàn thờ thì dân chúng quỳ làm lễ ở nội tự, một số kỳ mục sẽ được cử ra tiến hành đại diện cho xóm làng để cầu nguyện nhà vua phù hộ cuộc sống yên bình và thịnh vượng. Phần nghi lễ mở đầu này còn mang tính tưởng niệm thiêng liêng đối với An Dương Vương – người có công lớn trong quá trình dựng và giữ nước thời tiền sử.

Sau khi tế lễ xong ở đền Thượng, vào buổi chiều sẽ diễn ra nghi thức lễ rước, mỗi xã tham gia phải chuẩn bị hai kiệu là kiệu bát cống rước vua và kiệu Minh đính rước bài vị Cao lỗ. Riêng ở Cổ Loa phải có thêm kiệu Thất phượng để rước Bà chúa Mị Châu. Việc chọn lựa nhân sự cho lễ rước cũng được thực hiện rất kỹ lưỡng. Cần tuyển khoảng 120 nam thanh niên để khiêng kiệu hay làm thành 36 đôi rước đi hầu quân cờ, đồng thời có thêm một số nữ cầm cờ trong đám rước.
Trong buổi lễ rước, sẽ sắp cho mỗi đoàn rước năm khuôn bỏng Chủ đặt lên kiệu rước về với thứ tự cuộc rước gồm cờ quạt, long đình, bát bửu, tự khí, phường bát âm và quan viên bưng theo khí giới của nhà vua.

Phần hội

Đây là nơi diễn ra rất nhiều hoạt động vui chơi giải trí kết hợp cả truyền thống và hiện đại như: Đánh Đu tiên, Đánh Vật, Cờ người, Múa rối nước …Bóng chuyền, bóng hơi, mua bán đồ lưu niệm. Phần hội cũng là khoảng thời gian lý tưởng để du khách bốn phương đi dạo và thưởng thức những món ăn làm từ các làng nghề truyền thống của người Đông Anh như: bỏng Chủ, bún xào cần…

Đến với lễ hội Cổ Loa, du khách không chỉ thấy nét truyền thuyết xưa được phục dựng lại mà còn thấy được những văn hóa truyền thống quý báu được gìn giữ bảo tồn tới ngày nay. Để hiểu rõ hơn về văn hóa, con người, cảnh đẹp Cổ Loa, du khách có thể tham khảo tour du lịch Cổ Loa và nghỉ đêm homestay của chúng tôi. Liên hệ

Địa chỉ: Xã Cổ Loa – huyện Đông Anh – Hà Nội
Văn phòng đại diện: Số 5 Lý Nam Đế – Hoàn Kiếm – Hà Nội
Điện thoại: 024 3 926 4363
Hotline: 0989 345 302
Email: Inbound@hanoiskyteam.com